.jpg)
Avadanlıkların Kontrol Edilmesi
Taşıt içerisinde bulunması zorunlu avadanlıklar periyodik olarak kontrol edilmelidir. Eksik olan veya kullanım ömrünün bittiği tespit edilen malzemeler tamamlanmalıdır. Bir sürücü taşıtında bulunması zorunlu temel avadanlıklar dan bazıları yukarıdaki tabloda verilmiştir.
Taşıtta bulundurulması gerekli olan malzemeler zorunlu olduğu için değil, gerçekten gerekli oldukları bilinciyle araca konmalı ve tam olmasına da özen gösterilerek nasıl çalıştırıldığı ve kullanıldığı bilinmelidir.
Aynaların Ayarlanması
Taşıtımız da bulunan iç ve yan aynalar mutlak suretle maksimum görmenin sağlandığı pozisyona göre ayarlanmalıdır. Kullanılan taşıtın 360 derece etrafının ancak aynalar vasıtası ile görebileceği asla unutulmalıdır. Doğru ayarlanmamış ayna görülmeyen alanı yani kör noktayı büyütecek, buda kaza riskini artıracaktır.
İç Geriyi Görüş Aynasının Ayarlanması
İç Geriyi Görme aynasının ayarı için, koltuğa normal ve rahat oturmak gerekir. Sağa sola yatmadan doğru oturuş pozisyonunda oturup, ne yukarı doğru çok dik ne de aşağı doğru kayarak oturulmamalı dır. Doğru oturuşu sağladıktan sonra iç geriyi görme aynasını arka camın çerçeve kısmına bire bir oturacak şekilde ayarlamak doğru olanıdır.
İç geriyi görme aynası gece yolculuklarında arkamızdan gelen araçların farlarının sürücüyü rahatsız etmesini engelleyecek bir aparata sahiptir. İç geriyi görme aynasının orta kısmında bulunan mandalı gece görüşü konumuna getirdiğimizde kırık ayna konumuna geçerek gelen ışığın kırılmasını sağlayacak ve Işığın kırılması ile görüş rahatsızlığımız ortadan kalkacaktır.
Sağ ve Sol Aynaların Ayarlanması
Sağ ve sol aynanın temelde iki hareketi vardır; içe-dışa ve yukarı aşağıdır. Aynanın bu hareketlerinden faydalanarak aynaların aşağıdaki şekilde ayarlanması gerekir. Aynanın içe/dışa hareketiyle ayarı: aracın sol aynası, aynanın iç kısmı, aracın sol arka tarafında bulunan en uç çıkıntıya (sol arka kapı kolu, tampon, çamurluk vb.) sıfır olacak şekilde ayarlanmalıdır.
Aynanın aşağı yukarı ayarı: Aynanın iç kısmından dış kısmına doğru (yatay) hayali olarak üç eşit parçaya bölünür. Birinci 1/3 lik bölümü ufku, ikinci 1/3 lik kısmı ise aynanın birinci bölümünün bitiminden çamurluk üst noktasına kadar olan bölümü kapsar, son en alt bölümü ise çamurluk hizasından aşağı doğru olan alanı görecek şekilde ayarlanmalıdır.
Her iki yan ayna taşıta yaklaşık 90 derecelik bir açıda olmalıdır. Ancak buna rağmen sol veya sağ yan arkamızda ölü noktalarımız bulunmaktadır. Yeni nesil araçlarda bulunan aynalar, kırık ayna tasarımı ile üretilmektedir. Kırık ayna tasarımı ile sürücüler için kör nokta zafiyetinin ortadan kaldırılması amaçlanmıştır. Yine de sürücülerin sollama yaparken ayna kontrolünden sonra sol alanı başımızı çevirerek göz ile kontrol etmelerinde fayda vardır. Aracın sağ ayna ayarı ise, sol ayna ayarı mantığıyla yapılmalıdır.
Emniyet Kemerinin Takılması ve Taktırılması
Bilindiği gibi emniyet kemeri takılmadığında araç içinde çarpmalar meydana geleceği gibi, araç dışına fırlama olasılığı da bulunmaktadır. Araç dışına fırladığımızda ise hayatta kalma şansımızın sıfıra yakın olduğu unutulmamalıdır. Bu nedenle emniyet kemerinden gereken faydayı sağlamak için kilit sisteminin çalışıp çalışmadığının kontrolü gerekir. Zaman zaman kemeri elimiz ile sert çekme hareketi yaparak sunni bir çarpma hızı oluşturarak mekanizmanın kilitlenip kilitlenmediğini test etmeliyiz.
Emniyet Kemeri Hakkında Yasal Düzenleme
(2918 s. Kara yolları Trafik Kanununun 78. Maddesi, İlgili Yönetmeliğin 150. Maddesi)
Emniyet kemerinin takılması ve taktırılması ile ilgili yasal düzenleme 2918 sayılı Kara yolları Trafik Kanununun 78/1-a ve ilgili yönetmeliğin 150.Maddesinde yapılmıştır. Bu düzenlemeye göre;
Belirli sürücülerin ve yolcuların, araçların sürülmesi sırasında koruyucu tertibat kullanmaları zorunludur. Kullanma ve yolların özelliği gözetilerek hangi tip araçlarda sürücülerinin ve yolcularının şehir içi ve şehirler arası yollarda hangi şartlarda hangi koruyucu tertibatı kullanacakları ve koruyucuların nitelikleri ve nicelikleri ile emniyet kemerlerinin hangi araçlarda hangi tarihten itibaren kullanılacağı yönetmelikte belirtilir.
(2918 s.KYTK Md.78/1-a)
Belirli sürücülerin ve yolcuların, araçların sürülmesi sırasında koruyucu tertibat kullanmaları mecburidir. Sürücü ve yolcular için, nicelik ve nitelikleri bu Yönetmeliğin ekinde yer alan 1 sayılı cetvelde ve Kara yolları Trafik Kanununa göre çıkarılan diğer yönetmeliklerde gösterilen koruyucu tertibatlar dan;
a) Üç tekerlekli yük motosikletleri hariç, motorlu bisiklet ve motosikletlerde sürücülerin koruma başlığı ve koruma gözlüğü, yolcuların ise koruma başlığı,
b) Otomobillerin, Arazi taşıtlarının, Kamyonet, Kamyon ve Çekicilerin, Minibüs ve Otobüslerin bütün koltuklarında Emniyet Kemerinin bulundurulması ve kullanılması zorunludur.
Yalnız araç dururken kullanılan koltuklar ile ayakta da yolcu taşıyan otobüslerde, koltuklarda, emniyet kemeri bulundurulması zorunlu değildir.
Ancak;
1) Yerleşim yeri içinde ticari amaçla yolcu taşımacılığı yapan araç sürücüleri,
2) Yerleşim yeri içinde ticari amaçla yolcu taşımacılığı yapan minibüs ve otobüsler (umum servis araçları hariç) ile dolmuş otomobillerindeki yolcular,
3) Geri gitme veya park yerlerinde 25 km/s. geçmeyen hızla seyreden sürücüler,
4) Yakın koruma, harekat, tatbikat ve devriye görevi yürüten veya olaylara müdahale eden askeri ve genel kolluk görevlilerinden sürücü ve yolcu konumunda bulunanlar,
5) Görev ya da ekip çalışması ile özel pozisyonlarda bulunduklarında acil servis görevlileri emniyet kemeri kullanmak zorunda değildir.
Bu Yönetmelik hükümlerine göre 1995 yılı itibariyle ülkemizde imali yapılan veya yurt dışından ithaline izin verilen M1 sınıfı araçların arka koltuklarında emniyet kemeri bulundurulması ve kullanılması mecburidir. Bunların dışında kalan ve halen trafikte kullanılmakta olan diğer taşıt sahipleri isteğe bağlı olarak bu Yönetmeliğin ekinde yer alan 1 sayılı cetvelde yer alan “Emniyet Kemerini” numunesine uygun olarak taktırabilir ler. Kamyonet, kamyon ve çekicilerde ön koltukları için emniyet kemeri ile ilgili hükümler 1/8/1998 tarihinden sonra, diğer koltuklar için 01/01/2009 tarihinden sonra üretilen araçlarda uygulanır.
Emniyet kemeri, 1/8/1998 tarihinden sonra ve 13/2/2009 tarihine kadar üretilmiş minibüs ve otobüslerin bütün koltuklarında zorunlu olmayıp, minibüslerde sürücüsü ile yanında oturan yolcuların; şehirler arası otobüslerde arka koltuklar hariç olmak üzere, sürücüsü dahil en ön ve önünde boşluk olan arka koltuklarda, önünde boşluk olan kapı önü koltuklarında; iki katlı şehirler arası otobüslerde merdiven önü, en ön ve önünde boşluk olan en arka koltuklarda, masa etrafında bulunan koltuklardan aracın gidiş yönüne doğru olanlarda oturan yolcular için bulundurulması ve kullanılması zorunludur.
2918 s KYTK Yönetmeliği Madde: 150- Taşıt sınıfları fazla detay olduğu ve Temel Trafik modülünde de yer aldığı için alınmamıştır.)
Emniyet Kemerinin Doğru Kullanımı ve Faydaları Emniyet kemeri araçta seyahat eden sürücü ve yolcular için bir güvenlik donanımıdır. Emniyet kemeri kazaların oluşumunu direkt olarak engelleyemez. Sürücünün koltuktan savrulmasını önleyerek devam edebilen tehlikeye karşı sürücüye, direnç gösterme ve doğru pozisyonda kalma olanağı sağlar.
Buna rağmen sürücü kazanın oluşumunu engelleyememiş ise araç içinde bulunanların yaralanmalarını ya da hayatlarını kaybetmelerini en aza indiren bir güvenlik donanımıdır.
Emniyet kemeri çoğu sürücünün alıştığı ve kullandığı ama değerini fazla da önemsemediği bir güvenlik sistemidir. Araçların en önemli güvenlik donanımlarından biridir. Tabi ki doğru kullanıldığında en iyi şekilde çalışır. Emniyet kemerini taktığımızda alt kuşak leğen kemiklerinin üzerinden, üst kuşak ise omzumuzdaki köprücük kemiğinin orta kısmıyla temas halinde geçmelidir. Emniyet kemerinin görevini en iyi şekilde yapabilmesi ve kemeri takanlara zarar vermeden tutabilmesi için doğru şekilde takılması ve kullanılması zorunludur.
Bu nedenle Emniyet kemeri kuşaklarının vücudumuzun en dirençli noktalarından geçmesi gerekmektedir. Emniyet kemeri yükseklik ayarı, emniyet kemerinin farklı boylardaki insanlara göre ayarlanabilmesini sağlar. Üst kısmın doğru ayarlanmaması çarpma anında boyun bölgesinde ciddi yaralanmalara sebebiyet verebilir. Doğru takılmış emniyet kemerinin bir çarpışma sırasında makarası kilitlenir ve aracın içindekilerin hareket etmesini önler, bulundukları yere sabitleyerek sağa/sola/öne/arkaya çarpmalarını veya araç dışına savrulmalarını engelleyecektir.
Emniyet kemeri çarpışma sırasında kademeli olarak darbeyi önler, koltuktan fırlamayı önler, ağırlığı vücutta dağıtır. Vücudun en hassas organlarından olan kafa ile omuriliği çarpışma ve çarpmalara karşı korur. Emniyet kemerlerinin güvenlilik ve verimlilikleri gerçek kazalarda kanıtlanmış olmakla birlikte, geliştirme çalışmaları halen devam etmektedir. Çarpışma anında, kemerin aktif gergi sisteminin devreye girmesiyle amaçlanan koruma elde edilmektedir. Klasik emniyet kemerlerinin, yapılarından kaynaklanan ve etkinliklerini azaltan eksiklikler bilinmektedir. Gevşek emniyet kemerlerinde, kemer gerilene kadar kullananların ileri hareketleri devam eder. Son yıllarda emniyet kemerini kaza sırasında gererek, yolcuları daha iyi tutan sistemler kullanılmaya başlanmıştır. Bunlardan birincisi olan yaylı model, algılayıcıdan gelen uyarı sonucunda yay tetiklenir ve kilitlenir. Diğer model aktif gergili emniyet kemeridir. Bu modelin sisteminde özel bir algılayıcıya bağlı bir gergi devreye girerek, emniyet kemeri üzerine sürücü ve yolcu ağırlığı yüklenmeden önce kemeri gerer. Böylece yolcunun boşluktaki hareketi en aza indirilmiş olur. Bu kullanım modelleri genellikle üç noktadan bağlamalı olmakla birlikte kullanılan araç ve kullanım amacına, yıllara ve üretici firmalara göre farklılıklar gösterebilmektedir.
Emniyet Kemeri Kullanımında Uyulması Gereken Kurallar
Emniyet kemeri uygun koltuk pozisyonu alındıktan sonra bağlanmalıdır.
Emniyet kemerinin sürücü için sol, yolcu için sağ üst kısmında yükseklik ayarı vardır. Buradan, kemerin sürücünün sol omuz ortasından köprücük kemiği üzerinden geçecek şekilde ayarlama yapılmalıdır.
Emniyet kemeri ancak bu şekilde tam bir koruma sağlar. Boyuna yakın ayarlandığı takdirde çarpışma şiddeti ile boyunda yaralanma veya kesiğe, hatta kırılmaya bile sebep olabilir. Omuz dış kısmına yakın olarak ayarlanması halinde ise omuzdan kurtularak sürücüyü tutup koruyamaz hale gelecektir ki; bu da direksiyona veya araç iç kısmına çarpmalara sebebiyet verir.
Emniyet kemeri alt kuşağı leğen kemikleri üzerinden geçmelidir.
