Trafik: Yayaların, araçların ve diğer canlıların kara yolu üzerindeki hal ve hareketlerine denir. Tanımdan da anlaşılacağı gibi trafik içinde farklı unsurları (insan, diğer canlılar, araç, yol) barındıran bir ortamdır. Trafik sisteminin parçaları (unsurları) yukarıdaki şekildeki gibidir.
Yukarıdaki trafik sistem şeması dikkatli incelendiğinde en önemli unsurun doğrudan veya dolaylı olarak insan unsuru olduğu görülecektir. Zira iklim koşulları dışında trafik sisteminin en önemli unsuru insandır.
Yolları yapan, araçları yapan, yapılan araçları kullanan ve sistem güvenliğini denetleyen hep insan unsurudur. En önemli parçası insan olan bir sistemde de hata oranı yani karşılaşılabilecek risk oranı hiçbir zaman sıfır olmayacaktır. Bunları yapacağımız direksiyon dersi çalışmalarımızda titizlikle işleyeceğiz.
Türkiye de yaklaşık 65 bin kilometre uzunluğundaki kara yollarında meydana gelen ve her yıl binlerce kişinin ölümüne ve yaralanmasına yol açan trafik kazalarına neden olan unsurların başında yukarıda da bahsedildiği gibi insan faktörü gelmektedir.
İnsan, trafikte yaya, sürücü ve yolcu olarak bulunmakta; bu üç konumda hem tehlike oluşturmakta hem de tehlikelere maruz kalmaktadır. Trafikte insan faktöründen kaynaklı tehlikeler arasında, sürücülük becerilerindeki eksiklik ön sıralarda yer almakta; özellikle hava ve yol koşullarının uygun olmadığı durumlarla, sürücülük becerilerindeki eksiklikler bir araya geldiğinde trafik ortamında ciddi tehlikeler yaşanabilmektedir.
Her ne kadar, trafikteki tehlike durumlarında insan baş rolü oynasa da, alt yapı sorunları, kara nokta diye tabir edilen trafik kazasının yoğun olduğu yol kesimleri gibi trafikte tehlike oluşturabilecek diğer faktörlerin varlığının da unutulmaması gerekmektedir. Trafikte yol yapımındaki alt yapı kaynaklı tehlikelerle karşılaşılabileceği gibi, yola trafiği tehlikeye düşürecek şekilde malzeme bırakılması, hayvan sürülerine dikkat edilmemesi, aracın bakımının yapılmaması, trafik kurallarını ihlal ederek araç kullanılması, toplu taşıma araçları içerisinde veya sürücünün yanında dikkat dağıtıcı hareketlerde bulunulması,araç camından bazı maddelerin atılması, uygun olmayan noktalardan karşıdan karşıya geçilmesi gibi insandan kaynaklanan çok sayıda tehlike ile karşılaşma ihtimalinin hiçbir zaman göz ardı edilmemesi gerekir. Trafikteki tehlikelerden zarar görmeden, başkalarına zarar vermeden kurtulması gereken sürücülerin tehlikelere karşı kazanılan doğru davranışları, deneyim kazandıkça uygulamada otomatik davranışlara dönüşerek, bir anlamda refleks hareketler ya da psiko motor hareketlere dönüşür. Bir sürücünün, çevresindeki sürücülere bakarak edindiği ve doğru olduğuna inandığı yanlış sürücü davranışlarını bilimsel ve akademik bilgilerle karşılaştırarak olumlu davranışlarla değiştirmemesi halinde bir kaza ile karşılaşması muhakkaktır. Çoğu zaman sürücüler, hatalı araç kullanmaları sonucunda karşılaşabilecekleri kaza ihtimalini hiç akıllarına getirmeyerek hareket ederler ve bir kaza ile karşılaştıklarında, neden kendi başlarına geldiğini sorgularlar. Kendi kusurlu davranışlarından çok diğer sürücü ve çevresel kusurları öne çıkarma gayretine girerler. Doğru olan hatayı tespit edip eksikliklerimizi tamamlamaya yönelik gayret içinde olmaktır. Yapacağımız direksiyon dersi çalışmaları ile deneyiminizi kesinlikle arttıracaksınız.
Trafik sisteminde tüm yol kullanıcılar riskin her zaman, her yerde olabileceği gerçeğini kabul ederlerse, trafik kurallarının ne kadar önemli kurallar olduğunu daha iyi anlayacaklardır. Doğru uygulanan her trafik kuralı riski azaltacaktır. Trafik sisteminde hata oranının sıfır olamayacağı, tüm dünya ülkelerinin kabul ettiği Trafik Güvenliğinin 4E Faktörü şemasında da görülebilir.
.jpg)
Trafik güvenliğinin 4E faktörü şemasının kısaca açılımı
- 1- Önce insanları bilinçlendirmek için Trafikte özel direksiyon Eğitimi verilmeli,
- 2- Altyapı ve yollarla, bakımlı taşıtlarla bu eğitim desteklenmeli,
- 3- Etkili, devamlı ve yaygın bir şekilde denetim yapılmalı, yasal düzenleme yapılmalı,
- 4- Trafik kazasına karışan insanlara en kısa sürede ve uygun donanıma sahip sağlık personeli ile ilk yardım hizmeti verilmelidir. Bu şemada da görüleceği gibi trafik sisteminde risk azaltılabilir ama sıfırlanamaz bir gerçektir. Tüm yol kullanıcılar bu gerçek ışığında, trafikte yapacağı tüm davranışları şu iki amaç doğrultusunda ayarlamaları risk oranını azaltacaktır.
Hem kendi güvenliğin hem de sistem güvenliği için trafik kurallarını direksiyon eğitimi alarak öğren ve doğru bir şekilde uygula. Sistemde senin dışındaki unsurlardan, parçalardan kaynaklanabilecek tehlikelere karşı da kuralları tedbir alarak uygula.
